पद्मगंधा दिवाळी अंक २०२१ (Padmagandha Diwali Edition 2021)

 

पद्मगंधा दिवाळी अंक २०२१ (Padmagandha Diwali Edition 2021)
भाषा - मराठी (Marathi)
पाने - २७२

मी आधी वाचलेल्या दोन दिवाळी अंकांप्रमाणे (पुढारी, माझा) हा दिवाळी अंक सुद्धा वाचनीय आहे. देशोदेशीची संस्कृती आपल्यासमोर मांडणारे लेख ही ह्या अंकाची मध्यवर्ती संकल्पना आहे. चीन, जपान, आयर्लंड, इंग्लंड, अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया इ देशांत दीर्घकाळ राहिलेल्या आणि तिथल्या संस्कृतीची चव चाखलेल्या मराठी व्यक्तींनी आपले अनुभव सांगितले आहेत. प्रत्येक लेखकाने त्यांना भावलेले संस्कृतीचे अंग उलगडून दाखवले आहे. कोणी तिथल्या खाद्यपदार्थांबद्दल तर कोणी प्रथांबद्दल लिहिले आहे. काही लेखांत भाषेबद्दलच्या गमती आहेत तर कशात औद्योगिकतेबद्दल. त्यामुळे सगळे लेख वाचनीय आणि वैविध्यपूर्ण झाले आहेत.

अंकात काही गोष्टी आहेत. त्या गोष्टी मला आवडल्या. 

काही कला समीक्षात्मक लेख आहेत. जी.ए. कुलकर्णी, प्रभाकर कोलते, बाळ ठाकूर इ. कलावंतांच्या व्यक्तिमत्त्वाचा वेध घेणारे दीर्घ लेख सुद्धा आहेत.

लेखांची थोडी झलक

आयर्लंड बद्दलच्या लेखात गगणेश देवी ह्यांनी एक गमतीदार किस्सा सांगितला आहे. बडोदा शहर आणि आयर्लन्ड यांचा अनोखा संबंध आहे त्याबद्दलचा हा किस्सा 

मूळ अमेरिकन आदिवासी समाजातल्या लोकांच्या प्रथांबद्दल एका लेखातील मजकूर 

जपानी म्हणी; त्यांच्यात दिसणारे जपानच्या निसर्गाचे आणि जीवनपद्धतीचे प्रतिबिंब; काही मराठी म्हणींशी दिसणारे साधर्म्य सांगणारा, भाषाप्रेमींना आवडेल असा लेख 

चीन मध्ये राहताना तिथली प्रगती, नियोजन, चिनी भाषा आणि "ते लोक काहीही खातात"चा चक्षुर्वैसत्यम अनुभव 

देशोदेशींच्या संस्कृतींनी बहुरंगी बहुढंगी झालेला हा अंक वाचकांना नक्कीच आवडेल. 

———————————————————————————-
मी दिलेली पुस्तक श्रेणी :-  आवा ( आवर्जून वाचा )———————————————————————————-

———————————————————————————-
आवा ( आवर्जून वाचा )
जवा ( जमल्यास वाचा )
वाठीनावाठी ( वाचलं तर ठीक नाही वाचलं तरी ठीक )
नावाठी ( नाही वाचलं तरी ठीक )
———————————————————————————-

पुढारी दीपस्तंभ दिवाळी अंक २०२१ (Pudhari Deepastambh Diwali Edition 2021)

पुस्तक - पुढारी दीपस्तंभ दिवाळी अंक २०२१ (Pudhari Deepastambh Diwali Edition 2021)
भाषा - मराठी
पाने - २८८

हा दिवाळी अंक खूप लेख, थोड्या कथा आणि काही कविता असा भरगच्च मजकूर असलेला आहे. २ पानी लेख, थोडे मोठे लेख आणि काही दीर्घ लेख असे बरेच आहेत. त्यामुळे सगळ्या लेखांबद्दल लिहिणं कठीण आहे. अनुक्रमणिकेवरून विषयांचा अंदाज येईल.

अनुक्रमणिका

काही लेखांची झलक देतो.

कोरोना महामारी आणि लोकडाऊनमुळे अनेकांच्या नोरकरीवर, व्यवसायावर गदा आली. अनेकांना व्यवसाय बदलावे लागले, कमी उत्पन्नावर काम करावे लागले. अश्या ह्या बदलाबदलीच्या काळात ज्यांनी स्वतःत, स्वतःच्या उद्योगात खास बदल करून नवीन भरारी घेतली अश्या लोकांच्या यशोगाथा एका भागात आहेत. उदा. 

कोकणातल्या कातळशिल्प अथवा खोदचित्रांची ओळख करून देणारा दीर्घ लेख

ओडिशाचे मुख्यमंत्री नवीन पटनायक ह्यांच्या कार्यशैलीचा वेध घेणारा छोटा लेख

फेसबुक , व्हॉटसवपर तुम्हाला विनोदी चित्र येत असतील ज्यात एकदोन वेगवेगळी दृश्य आणि काही मजकूर टाकून धमाल विनोदी टिप्पणी केलेली असते. त्यांना मीम(meme ) म्हणतात.  (मला त्यासाठी सुचलेला शब्द म्हणजे मी त्यांना "थट्टाचित्र").  तर हे मिम्स नवीन पिढीच्या अभिव्यक्तीचा खास आविष्कार आहे. मराठीत अशी चित्र बनवणाऱ्या वैभव भिवरकर यांनी मिम्स म्हणजे काय, कशी तयार करतात वगैरे माहिती देणारा लेख लिहिला आहे. असाच एक लेख तरुणाईला भुरळ घालणाऱ्या गेमिंग इंडस्ट्री बद्दल आहे. 

या अंकात "कष्टकऱ्यांच्या कविता" अशी मध्यवर्ती कल्पना घेऊन नेहमीपेक्षा वेगळ्या कवींची कला सादर केली आहे.

कविता भाग मी टाळतोच. ह्यातला सुद्धा टाळलाच. 

एका आगामी कादंबरीचा काही भाग

भारतीय गुप्तचर यंत्रणा रॉ वर थोडीच पुस्तकं लिहिली गेली आहेत.  त्या पुस्तकांचा आढावा घेणारा एक लेख 

अंकांमधले छोटे लेख फारच त्रोटक वाटले तरी ते अनोख्या व्यक्तिमत्त्वांची ओळख करून देतात. मध्यम आकाराचे लेख विषयाची फार वरवर माहिती देतात. दीर्घ लेख खरे माहितीपूर्ण आहेत. तुम्हाला बरेच लेख वाचायला आवडतील. 

———————————————————————————-
मी दिलेली पुस्तक श्रेणी :-  आवा ( आवर्जून वाचा )———————————————————————————-

———————————————————————————-
आवा ( आवर्जून वाचा )
जवा ( जमल्यास वाचा )
वाठीनावाठी ( वाचलं तर ठीक नाही वाचलं तरी ठीक )
नावाठी ( नाही वाचलं तरी ठीक )
———————————————————————————-

एबीपी माझा दिवाळी अंक २०२१ (ABP Maza Diwali Edition 2021)

 

दिवाळी अंक - एबीपी माझा २०२१ (ABP Maza Diwali Edition 2021)
भाषा - मराठी
पाने - २०८


एबीपी माझा वृत्तवाहिनीने यावेळी पहिल्यांदाच दिवाळी अंक काढला आहे. राजीव खांडेकर संपादक आहेत. बरेच लेख, तीन कथा आणि थोड्या कविता असे या अंकाचे स्वरूप आहे.
अनुक्रमणिका




हे नाटक-सिनेमा क्षेत्रातील लोकांचे स्वानुभव किंवा त्यांच्याशी झालेल्या गप्पांचे शब्दांकन ह्या प्रकारचे बरेच लेख आहेत
- प्रसिद्ध दिग्दर्शक नागनाथ मंजुळे यांनी त्यांच्या लहानपणी अमिताभ बच्चन यांचे ते कसे चाहते झाले होते; काही वर्षांनी अमिताभ यांच्याबरोबर काम करण्याची संधी मिळाली त्या आठवणी सांगितल्या आहेत.


- "भारतीय डिजिटल पार्टी" अर्थात "भाडीपा" या नावाने युट्युब चॅनल तरुणांमध्ये लोकप्रिय आहे. ह्या चॅनलची कलाकार मंडळी सुद्धा ताज्यादामाची पण वेगळ्या विचाराची तरुणच. ह्या चॅनलची सुरुवात आणि पुढचे प्लॅन्स ह्यावर एक लेख आहे


- कोर्ट", "डिसायपल" ह्या चित्रपटांच्या रूपाने पर चित्रपटात प्रयोग करणारे चैतन्य ताम्हाणे ह्यांचे मनोगत. "वाद चिरेबंदी" हे नाटक आणि त्याचे पुढचे व भाग अशी त्रिनाट्यधारा दिग्दर्शक चंद्रकांत कुलकर्णी ह्यांनी सादर केली आहे. तिची जन्मकथा आणि सोबतचे अनुभव एका लेखात आहे.


- ऋध्दिकेश जोशी,मी वैभव मांगले, वैभव तत्त्ववादी आणि संकर्षण कऱ्हाडे हे अनुक्रमे कोल्हापूर, कोकण, नागपूर आणि परभणी इथून कलाक्षेत्रात काम करण्यासाठी मुंबईत आले. आपलं मूळ गाव, तिथली संस्कृती, जीवनपद्धती, सुरुवातीला अनोळखी मुंबईत जाणवलेलं नवखेपण आणि आता तयार झालेला बांध याबद्दलच्या हलक्याफुलक्या आठवणी ह्या चौघांनी लिहिल्या आहेत.


सामाजिक विषयांवरचे लेख
- मुंबई-पुणे समृद्धी महामार्ग कसा आहे, त्याचे टप्पे, फायदे, सध्याची प्रगती ह्याचा सचित्र आढावा घेणारा लेख
- केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी ह्यांची मुलाखत. त्यांच्या मंत्रालयामार्फत महामार्गांची काय काय कामे झाली; होत आहेत हे त्यांनी सांगितलं आहे
- स्वराज्य मिळालं तरी सुराज्य आलं असं आपण म्हणू शकत नाही. सामाजिक विषमता आणि कितीतरी प्रश्न भारतात आहेत. हे प्रश्न मांडणारे साईनाथ आणि पळशीकर ह्यांचे दोन लेख


व्यक्तिचित्रण लेख
- निरंजन घाटे यांचा अल्बर्ट आईन्स्टाईनच्या आयुष्यातल्या महत्त्वाच्या टप्प्यांची माहिती देणारा लेख
- मयुरी कांगो ही एकेकाळी बॉलिवूडमधली उभरती नायिका. पण ती सिनेसृष्टी सोडून पुन्हा अभ्यासाकडे वळली. एमबीए केलं अमेरिकेत मार्केटिंग क्षेत्रात जॉब केला आणि सध्या ती गुगल कंपनीची भारताची "इंडस्ट्री हेड" आहे. हा करियरबदल तिने का केला, तेव्हाचे आणि आत्ताचे तिचे स्वानुभव तिच्या लेखात आहेत.


पर्यटन विषयक लेख
- विक्रम पोतदार ह्यांनी पृथ्वीचे दोन्ही ध्रुव आणि सर्व खंडांमधल्या नाना ठिकानी निसर्ग छयाचित्रण केलं आहे. दुर्लभ म्हणता येतील अशी दृश्य त्यांनी टिपली आहेत. त्यात निसर्गाच्या मनमोहक रंग उधळणीचे चित्रण आहे तसेच वन्य प्राणी आणि पक्ष्यांचेही. अश्या काही चित्रांची जन्मकथा सांगितली आहे. एका क्लिक साठी कधी तासनतास तर कधी दिवसाचे दिवस कसं बसावं लागलं; काहीवेळा अनपेक्षित शॉट कसे मिळाले ह्या गमती जमती सांगितल्या आहेत.
- अन्नपूर्णा हे हिमालयातलं अवघड शिखर आहे. पुण्याच्या "गिरीप्रेमी" संस्थेच्या चमूने ह्यावर्षी ते सर केलं. त्या मोहिमेचे थरारक अनुभव त्या चमूचे सदस्य उमेश झिरपे ह्यांनी आपल्यासमोर खुले केले आहेत.


असा हा वेगवेगळ्या माहितीने नटलेला देखणा दिवाळी अंक आहे.


सामाजिक लेख हे विशेष आवडले नाहीत. त्यात लिहिलेल्या समस्या अजूनही तीव्र आहेतच पण लेख फक्त त्यांची उजळणी करतात. त्याबद्दल वेगळं असं काही लिहीत नाहीत. सध्याचं केंद्र सरकार त्यांच्या आवडीच्या पक्षाचं नाही हे आपल्याला माहिती आहे. त्यामुळे आडून आडून दोषारोप करणं त्यांनी सोडलेलं नाही.
गोष्टी लक्षात राहण्यासारख्या नाहीत.
मुक्तछंदातल्या कविता हा प्रकार मला व्यक्तिश: झेपत त्यामुळे तो भाग सुद्धा आवडला नाही.
बाकी बरेच लेख वरचेवर वाचण्यासारखे आहेत.
"समृद्धी महामार्ग", आईन्स्टाईन, मयुरी कांगो, फोटोग्राफी अनुभव, अन्नपूर्णा चढाई वरचे लेख आवर्जून वाचावेत असे वाटले.


त्या लेखांची ही झलक

मयुरी कांगो ह्यांचे अनुभव "बॉलिवूड ते गूगल"

"महाराष्ट्राच्या समृद्धीचा महामार्ग" लेखातील काही भाग

"अन्नपूर्णा प्रसन्न "

आल्बर्ट आईन्स्टाईन

"माझा"ने माझी ह्या वर्षीच्या दिवाळी अंक वाचनाची सुरुवात चांगली झाली. विषयवैविध्याने नटलेल्या ह्या दिवाळी अंकात तुम्हाला तुमच्या आवडीचं आणि कदाचित पूर्वी न वाचलेलं असं काही ना काही नक्की सापडेल.

———————————————————————————-
मी दिलेली पुस्तक श्रेणी :-  आवा ( आवर्जून वाचा )———————————————————————————-

———————————————————————————-
आवा ( आवर्जून वाचा )
जवा ( जमल्यास वाचा )
वाठीनावाठी ( वाचलं तर ठीक नाही वाचलं तरी ठीक )
नावाठी ( नाही वाचलं तरी ठीक )
———————————————————————————-